Choroby alergicznie są powszechnie występującymi problemami dermatologicznymi nie tylko u ludzi, ale także u psów i kotów. Niestety w przypadku zwierząt, które nie są w stanie powiedzieć nam, co się dzieje, to my właściciele musimy zadbać o prawidłową obserwację. Jeszcze kilka lat temu bardzo mało mówiło się o tym problemie, jednak pogorszenie stanu środowiska oraz jakości żywności sprawiło, iż na alergię cierpi coraz więcej ludzi, a także psów i kotów.
Jak zatem rozpoznać, że naszemu pupilowi coś dolega, oraz jak należy postępować w przypadku alergii psa lub kota.
Rodzaje alergii
Alergia u psów i kotów jest nadmierną reakcją układu odpornościowego na określone substancje obecne w pożywieniu - wówczas mówi się o alergii pokarmowej, lub w środowisku - wtedy mamy do czynienia z alergią kontaktową lub wziewną.
Alergia pokarmowa
Alergię pokarmową można zdefiniować jako nieprawidłową reakcję układu immunologicznego, pojawiającą się po spożyciu produktów, które u innych psów lub kotów nie powodują dolegliwości. Według badań ten typ alergii dotyka około 5-6% psów i kociaków. Uważa się, że jest to trzeci pod względem częstości występowania problem alergiczny u zwierząt domowych.
W celu stwierdzenia alergii pokarmowej na dany składnik należy zastosować dietę eliminacyjną przez 4-6 tygodni. Dieta ta polega na wyeliminowaniu z diety naszego pupila składnika, który uważamy za przyczynę jego problemów. Możemy zacząć samodzielnie przygotowywać posiłki, jednak jest to dość czasochłonne i wymaga pełnego zaangażowania oraz wiedzy w tym temacie. Prostszym sposobem jest zainwestowanie w dobrej jakości gotowe karmy hipoalergiczne, nie zawierające substancji uczuleniowych.
Alergia wziewna
Alergia górnych dróg oddechowych, tzw. alergia wziewna stanowi nieprawidłową reakcję organizmu na alergeny środowiskowe, które wraz z powietrzem dostają się do dróg oddechowych zwierzęcia. U psów i kociaków takimi alergenami są roztocza kurzu domowego lub pyłki roślin. Objawy, jakie występują przy alergii wziewnej to: kaszel, kichanie, wypływ z nosa.
Alergia kontaktowa
Ten rodzaj uczulenia występuje w odpowiedzi na bezpośredni kontakt zwierzęcia z uczulającym czynnikiem. Są to najczęściej produkty chemiczne (np. szampony).
W takich przypadkach objawy zazwyczaj ograniczają się do miejsca kontaktu z daną substancją. Przykładowo, jeśli psa uczula skórzana obroża, najprawdopodobniej objawy pojawią się na szyi, a pies zacznie się intensywnie tam drapać. W takiej sytuacji czworonoga powinien obejrzeć lekarz.
Atopowe zapalenie skóry
Wśród alergii skórnych należy wymienić atopowe zapalenie skóry. Najczęściej jest to ostra reakcja na alergeny pleśni, pyłków roślin lub roztocza kurzu domowego. Niestety, nie istnieją testy laboratoryjne pozwalające całkowicie potwierdzić lub wykluczyć występowanie atopowego zapalenia skóry u psów ani kotów. Do wykrycia choroby, lekarze weterynarii wykorzystują specjalne kryteria. Są to m.in: częstość występowania świądu, nawracające lub przewlekłe zapalenie skóry, predyspozycje rasowe.
Podobnie jak w przypadku ludzi, leczenie atopowego zapalenia skóry u psów i kociaków jest trudne. Polega ono przede wszystkim na unikaniu alergenów oraz łagodzeniu objawów. W przypadku tej choroby należy podawać pupilowi leki przepisane przez lekarza weterynarii. Można również wspierać stan skóry poprzez suplementację preparatów zawierających kwasy omega-3, omega-6 oraz witaminy. Substancje te ograniczają stan zapalny oraz wpływają na poprawę ochronnych właściwości skóry.
Objawy alergii
Do najczęstszych objawów alergii u psów i kotów zaliczamy:
Uporczywy świąd i drapanie
Intensywne drapanie się i wygryzanie sierści to typowy objaw alergii u zwierzęcia. Niestety, rozdrapana skóra staje się jeszcze bardziej wrażliwa i podatna na stany zapalne. U kotów niebezpieczne może być także intensywne lizanie, które przyczynia się do rozprzestrzeniania infekcji po całym ciele.
Łzawienie z oczu i kichanie
Uczulenie na pyłki czy kurz może powodować opuchliznę oczu, katar, kaszel i łzawienie. Takie objawy najczęściej daje alergia kontaktowa lub wziewna.
Nadmierne wypadanie sierści
Warto zwrócić uwagę na ten objaw, szczególnie gdy wraz z nim występuje łupież, świąd i łuszczenie skórne.
Problemy z układem trawienia
Zaburzenia żołądkowo-jelitowe organizmu, w tym m.in. częste i nawracające wymioty czy biegunki to częste objawy alergii pokarmowej bądź uczulenia na podawany pokarm. Przewlekłe problemy gastryczne powodują osłabienie organizmu i układu odpornościowego, a w rezultacie prowadzą do poważnych chorób.
Reakcja alergiczna może następować z różnym nasileniem. Jeśli wspomniane objawy pojawią się u twojego psa lub kota, należy zgłosić się do lekarza weterynarii. Postawi on diagnozę i rozpisze plan leczenia.
Najczęstsze przyczyny alergii
Pożywienie
Alergię pokarmową, uczulenie czy problemy skórne mogą wywoływać różne substancje, jednak przede wszystkim należą do nich białka zarówno odzwierzęce i roślinne. Przyczyną chorób alergicznych są również złe nawyki żywieniowe polegające na dokarmianiu naszych pupili nieodpowiednimi produktami, takimi jak resztki obiadowe, pokarmy wędzone oraz ostro przyprawiane dania. Należy je bezzwłocznie wyeliminować z diety naszego pupila.
Do najbardziej alergennych składników diety psa i kota, należą:
▪️Nabiał i jaja
▪️Białka mięsa: kurczak, wołowina
▪️Ryby
▪️Zboża: kukurydza, soja, pszenica
▪️Warzywa: ziemniaki, pomidory
▪️Konserwanty, barwniki
Pchły
Podczas ukąszenia przez pchłę dochodzi do kontaktu z jej śliną, która z biegiem czasu może uczulać. Taką reakcję uczuleniową nazywa się alergicznym pchlim zapaleniem skóry, czyli APZS. Ugryzienie nawet jednej pchły może być początkiem poważnych problemów zdrowotnych u naszego czworonoga. Najczęstszym objawem APZS u kotów i psów jest notoryczny świąd, stany zapalne skóry, rumień, strupy, grudki i krosty wypełnione ropą. W ciężkich przypadkach dochodzi do wypadania sierści.
Na szczęście możemy łatwo wyeliminować przyczyny choroby. Wystarczy zakupić dobry środek chemiczny przeciw pchłom. Pamiętajmy, że takie środki też mogą uczulać, tak więc przed zakupem najlepiej zasięgnąć opinii lekarza.
Inne substancje
Zwierzęta często mają alergię na różnego rodzaju środki chemiczne i biologiczne. Często spotykane są reakcje alergiczne na: słabej jakości szampony, powszechnie stosowane środki do czyszczenia podłóg, nasze ludzkie kosmetyki, środki piorące, gumowe i plastikowe zabawki. Do reakcji alergicznej, podobnie jak u ludzi, dochodzi również w okresie wiosennym na skutek pylenia traw.
Jak leczyć i zapobiegać?
Jeśli podejrzewasz, że twój zwierzak cierpi na alergię, skonsultuj się z weterynarzem, który sprawdzi, jakie substancje szkodzą psu lub kotu i dobierze najlepszy sposób leczenia.
Ważną rolę odgrywa leczenie zachowawcze. W przypadku stwierdzenia alergii pokarmowych u psa czy kota wystarczy w praktyce usunąć z jego jadłospisu to, co wywołuje niepożądane reakcje i zastąpić produkty dobrze zbilansowaną karmą. Z alergiami kontaktowymi i wziewnymi jest jednak nieco trudniej. W tym wypadku weterynarz poza unikaniem alergenów może zalecić stosowanie leków antyhistaminowych, które zablokują niepożądane reakcje alergiczne.
Opieka nad psem lub kotem z alergią wymaga więcej troski. Jednak dzięki rosnącej świadomości i dostępnym produktom hipoalergicznym, dbanie o czworonożnego alergika jest obecnie łatwiejsze niż kiedyś.